Vrienden Nieuw Scheepvaartmuseum

Kunst zoekt Muur Zaal het Anker baadt al helemaal in een ‘Mols’ sfeer.   Maandag werd een  banner aangebracht op het raam van zaal Het Anker (kantoor  van Cepa, Brouwersvliet 33, Antwerpen). Hierop prijkt het monumentale Antwerpse redezicht uit de KMSKA-collectie, gekonterfeit door Robert Mols in 1870. Deze banner heeft de dubbele functie; aandacht te vragen voor een nieuw Scheepvaartmuseum in Antwerpen en als voorproefje  van onze Mols-tentoonstelling die begin volgend jaar in deze zaal zal plaatsvinden. Tot het einde van dit jaar loopt in deze zaal nog steeds de tentoonstelling “Laden en Lossen”. Deze is vrij toegankelijk voor het publiek tijdens de kantooruren van Cepa.

Het Steen, waarin het Nationaal Scheepvaartmuseum gehuisvest was, sloot zijn deuren in december 2008. Het grootste deel van die collectie zit sindsdien achter gesloten deuren, in dozen en kisten. We blijven echter geloven in een nieuw, volwaardig scheepvaartmuseum en daarin staan we echt niet alleen. Vorige week stuurden we een persbericht de wereld in: https://lnkd.in/equjWZdt

Onze zoektocht naar werken van Robert Mols gaat verder….. Zoals al vroeger vermeld bereiden we een grote overzichtstentoonstelling  over deze 19de kunstenaar voor. Deze zal begin volgend jaar gehouden worden in zaal Het Anker van Cepa op de Brouwersvliet in Antwerpen. Ook wordt er een boek voorbereid over deze  marineschilder. Ons medelid Patrick Verhoeven schrijft dit boek en staat in voor de coördinatie over deze tentoonstelling. Via LinkedIn kregen we van hem gisteren volgend  Hamburgs “reisverslag” . quote To unwind from the IAPH World Ports Conference, I visited the Internationales Maritimes Museum Hamburg today. Among its impressive collection, the largest privately owned in the world, are two works by the Antwerp marine painter Robert Mols (1848-1903). I have the pleasure of preparing an exhibition and publication about his oeuvre, which is a joint project of the Vrienden Nieuw Scheepvaartmuseum (Friends of the New Maritime Museum Antwerp), the Antwerp Port Employers Association CEPA and Pandora Publishers. It opens in January next year and could well be the first expo dedicated to Mols' work to be held after his death. Detail: the title 'Anvers' of the work in the Hamburg collection is wrong (unless it just designates the painter's hometown) - this is not Antwerp, but probably a French port, maybe Marseille? If you happen to recognise it, please let me know! The second painting shows the Royal Navy fleet in Spithead, near Portsmouth (where our friends of the British Ports Association held their annual conference this week!) hashtag#IAPH2024 hashtag#HarbourLife Unquote De voorbije maanden hebben we al diverse werken kunnen opsporen in particulier bezit of bij buitenlandse musea . Velen daarvan hebben ons toegezegd te willen meewerken en stellen hun werken ter beschikking. Vandaar deze oproep : Mols was buiten schilder ook etser en tekenaar en heeft zelfs enkele modelschepen gebouwd. Ook over het leven van Mols is niet zo heel veel geweten. Dus iedereen die Patrick meer informatie kan bezorgen over zijn leven en werken wordt hierbij uitgenodigd contact met ons op te nemen.

Breng je met ons een nocturne door op het poolijs van Antarctica ? 125 jaar geleden vertrok de Belgica uit Antwerpen naar de laatste blinde vlek op de wereldkaart: Antarctica. Niemand deed het hen ooit voor. De jonge, internationale bemanning kwam vast te zitten in het pakijs en moest er een jaar overleven in de barre koude. Ze werd ziek door slechte voeding en kreeg het mentaal extra moeilijk tijdens de lange poolnacht.  Maar ze bleven hun baanbrekend wetenschappelijk onderzoek verder zetten, brachten nieuwe gebieden op kaart en verzamelden onbekende fauna en flora.    Met veel doorzettingsvermogen zaagden ze uiteindelijk een weg door het pakijs en net voor een tweede poolwinter begon kon de Belgica , onder het bevel van kapitein de Gerlache, terug koers naar België zetten. Kom met ons dit avontuur opnieuw beleven. Dagboeken van de bemanning, prachtige foto’s en authentieke onderdelen van het expeditie schip visualiseren dit ongelooflijk avontuur. Leer hoe de mannen  wisten te overleven, welke beroemdheden aan boord waren en in hun voetsporen traden. Op de uitnodiging van het Mas ( Museum aan de Stroom) zijn niet alleen onze leden welkom maar ook alle sympathisanten van ons vereniging die trouw deze rubriek lezen. Woensdag, 16 oktober⋅17:00 – 20:00 De toegang is gratis maar u moet zich vooraf  inschrijven bij Secretaris@vnsm.be met vermelding van uw naam en aantal personen. Wees er snel bij want deze unieke tentoonstelling loopt maar tot 3 november! Foto : © Library of the Romanian Academy - Arhiva Emil Racovita

Mercator's hemel en aarde globes toegelicht op een unieke locatie ! Wij nodigen jullie uit voor een boeiende en meeslepende lezing over Mercator door Yves Verspeet. Op de avond van 10 oktober beschikken we uitzonderlijk over een grotere zaal in een pand van Axel Vervoort site in Wijnegem. Wij kunnen dus nog extra deelnemers inschrijven. Onze spreker Yves is rivierloods en raakte na het lezen van enkele biografieën over Mercator in de ban van de aard- en hemelglobes die Mercator maakte tussen 1541 en 1551. Hoe meer hij zich verdiepte in dit onderwerp, hoe meer het idee vorm kreeg om zelf de aardglobe te maken volgens de methodes die Mercator toepaste. Yves kon beroep doen op het restauratiedossier van een Mercator-aardglobe. Hij weet perfect aan te tonen welke kaarten Mercator gebruikte en later bij nieuwe ontdekkingen en opmetingen weer aanpaste. Yves aardglobe is gemaakt uit hout en bedekt met een laagje plaaster. Hierop zijn dan gores of segmenten gekleefd, die hij zelf inkleurde. Het resultaat is verbluffend en zal te zien zijn op deze lezing, want hij brengt zijn globe mee naar de voorstelling. Deze lezing zal plaats hebben op 10 oktober om 19 uur in de Stokerijstraat 128 Wijnegem, een prachtige zaal van de Axel Vervoort site Adres van de lezing : Voer in uw gps Stokerijstraat 128 in. Tegenover dit huis is de ingang van het complex. Let wel op dat de ingang van de Stokerijstraat ter hoogte van de nieuwe brug over het Albertkanaal omwille van werken voor het verkeer afgesloten is. Je moet dus een grote omweg maken om zo aan de andere kant van de Stokerijstraat te geraken. De wandelweg naar de zaal zal aangeduid worden. Deuren om 18.30 uur De voordracht begint stipt om 19 u. Daarna kan er nagepraat worden bij het glas van de vriendschap. De deelname aan deze lezing kost: leden VNSM: € 10 pp niet leden: € 15 pp Inschrijven kan bij : secretaris@vnsm.be te storten op rekening : BE17 6451 0522 4221 met vermelding Lezing Yves Verspeet

Onze vereniging viert dit jaar het 85-jarig bestaan met een“sponsor event” Het diner is meteen de kick-off van een haven-brede campagne om een volwaardig eigentijds Nieuw Scheepvaartmuseum te realiseren! Het stijlvolle event zal plaats vinden in de prachtige concertzaal AMUZ Kammenstraat 81, 2000 Antwerpen op donderdag 20 november 2024 Programma: 18.00 uur: registratie en aperitief 19.15 uur: aan tafel en verwelkoming door de voorzitter 19.30 uur: optreden van het muzikaal gezelschap “Ode an die Freunde” 20.30 uur: feestelijk 4 gangen diner verzorgd door Salon Schoeters 23.00 uur: einde event Over Ode an die Freunde Dit gezelschap brengt een programma met een verbluffend vakmanschap, stem- en instrument beheersing, en een joie de vivre in een cocktail van subtiele, absurde humor en een aanstekelijke vitaliteit. Kortom: een voorstelling waar je blij van wordt en opgeladen weer naar buiten stapt. Inschrijvingsvoorwaarden: Tafels van 8 personen aan € 3500 per tafel Individueel: € 875 per koppel of € 450 enkel Hierin is begrepen: Aperitief met hapjes Vier gangen menu Wijnen en frisdrank Koffie of thee en versnaperingen Overschrijven op rekening van VNSM: BE176451 0522 4221 met vermelding Feestdiner 2024 Wij richten ons in het bijzonder tot u om samen met ons de eerste concrete stappen te zetten naar de realisatie van een nieuw volwaardig maritiem museum in onze wereldhaven.

Wissel van de Wacht bij de MKA Naar jaarlijkse traditie heeft de Maritieme Kring van Antwerpen een nieuwe voorzitter aangeduid. Deze organisatie is een vriendenkring van Antwerpse managers met een sterke affiniteit voor het maritiem gebeuren. Deze keer neemt Wilfried Lemmens, Managing Director van de Royal Belgian Shipowners Association, het roer over van Catrien Scheers. Op de foto wordt hij geflankeerd door de twee laatste “past presidents” ; Catrien Scheers en Marc Van Peel. In naam van VNSM wensen we Wilfried een succesvol voorzitterschap toe. Sedert vele jaren steunt deze organisatie actief de werking van VNSM. Waarvoor onze oprechte dank. nota van de redactie : de foto lijkt wel gemaakt op een tropisch eiland van de Caraïben maar het is wel de 'plage' van Sint Anneke. 😊

Tijdelijke tentoonstelling “Laden en lossen” Voor alle bezoekers en passanten gooit Cepa vanaf 2 september de deuren open van haar zaal “Het Anker” . Voor enkele maanden tekende VNSM met Cepa een overeenkomst om in de volgende jaren thematentoonstellingen te organiseren in vergaderzaal gelegen aan de Brouwersvliet 33, 2000 Antwerpen. De aftrap wordt dit najaar gegeven met een kleine thematentoonstelling over Laden en Lossen in de haven. Deze loopt nog tot einde van dit jaar om daarna plaats te maken voor een groots opgezette overzichtstentoonstelling over het werk van kunstschilder Robert Mols (hierover zullen we de volgende maanden verder berichten}. Voor deze tentoonstelling werd een selectie gemaakt van stukken van o.a. Eugene Van Mieghem, Oscar Verpoorten, Henri Seghers, Constantin Meunier, Leon Ost, Dirk Boumans, enz. Opmerkelijk zijn ook enkele objecten zoals havenpenningen, badges, havenalaam, enz. De meeste stukken komen uit de collectie van VNSM, aangevuld met items van Cepa en RIBiVA. De tentoonstelling kan elke werkdag bezocht worden tijdens de kantooruren van Cepa tussen 10 en 17 uur. U kunt zich aanmelden aan de receptie waar u een leaflet krijgt met basisinformatie. Die helpt u door de tentoonstelling te loodsen. In december wordt de tentoonstelling afgebroken om de Robert Mols tentoonstelling voor te bereiden. Dus wees er snel bij, want iedereen is welkom. Voetnoot : Cepa is de private werkgeversorganisatie van de goederenbehandelaars van de haven van Antwerpen, en de havenarbeiders. VNSM of Vrienden Nieuw Scheepvaart Museum ijvert al 85jaar voor het behoud van het varend erfgoed en een volwaardig maritiem museum in Vlaanderen. met een tijdelijke tentoonstelling met collectie stukken van VNSM

100-jarige plezierjacht Ms Napoleon ontsnapt aan zijn Waterloo… De scheepswerf Van Praet-Dansaert uit Baasrode had een uitstekende reputatie opgebouwd voor de bouw van stalen schepen. Maar het ontbrak de werf aan een visitekaartje. Met de bouw van een familiejacht werd het nuttige aan het aangename gepaard. De “Robert” werd in 1928-1929 gebouwd op de scheepswerf gebouwd als modelschip en tevens familiejacht voor de werfeigenaar Armand Van Praet. Het erg luxueuze schip werd de ‘Robert’ gedoopt, genoemd naar het toen 12-jarige zoontje. Het is een prachtig voorbeeld van een pronkschepen uit de jaren 1920. Wanneer ’de Robert” werd omgedoopt naar “de Napoleon” is ons niet bekend. Vermoedelijk een latere eigenaar die zich meer kon vereenzelvigen met Napoleon dan met een simpele Robert… Jarenlang lag de Napoleon in het erg toepasselijke Bonapartedok in de buurt van de Schepen van het Rijn- en Binnenvaartmuseum museum aan het Mas. Maar voor een aantal jaren vorderde het stadsbestuur dat alle schepen uit het Bonapartedok moesten verdwijnen. De meeste historische schepen vonden onderdak op de Antwerpse Droogdokken site maar de toenmalige eigenaar van de Napoleon was verplicht zijn boot uit het water te halen en onder te brengen op een werf in Beerse. Het bootje was ondertussen aan een zware restauratie toe. Gezien de gevorderde leeftijd van de toenmalige eigenaar kon deze dit niet meer opbrengen. Watererfgoed Vlaanderen en de Vrienden van het Nieuw Scheepvaartmuseum werden door het kabinet van minister Diependaele gevraagd om een oplossing te zoeken om dit erfgoedstuk te redden en een mogelijke overnemer te vinden. Maar bij de overname van een beschermd goed komen er ook heel wat verplichtingen kijken. Instandhouding is daar één van, maar in het geval van het motorjacht Napoleon gaat het veel verder. Het schip had al vele jaren geen onderhoud meer gehad en de aftakeling was al heel ver gevorderd. Een grote restauratie drong zich dan ook op. Men kan voor de restauratie premies aanvragen maar die bedragen nooit 100% van wat er effectief nodig is. De overnemer moet zelf ook nog een aanzienlijk percentage bijdragen. Watererfgoed Vlaanderen maakte een volledig beheerdossier inclusief begroting. Dit voorstel kreeg het fiat van de overheid en de restauratie zal nu in Beerse worden uitgevoerd door de ’Stichting van openbaar nut Motorjacht Napoleon’. De ganse restauratie zal waarschijnlijk vier jaar duren. Via de sociale media en het tijdschrift Ruimschoots zullen we u op de hoogte houden van de voortgang van de werken. Bijgevoegde foto uit 1929 ; de "Robert" in opbouw

De korte glorietijd van de RAS-radar plotter Vorige maand verwierf onze vereniging een mooie schenking van ons medelid kapitein Marc Boehme. Deze donatie bestaat een scheepkompas, een sextant en een RAS radar plotter. Hiervoor onze dank. Ze zullen zeker een mooi plekje vinden in onze tentoonstellingsruimtes. We willen even stilstaan bij de geschiedeinnis van deze manuele radarplotter. Deze zijn gedurende een korte tijd van enorm belang geweest voor de scheepvaart maar raakten hierna weer even snel in onbruik. Even de voorgeschiedenis. Elektromagnetische golven werden in 1888 ontdekt door Heinrich Hertz en al in 1904 vroeg Christian Hülsmeyer het patent aan voor de eerste vorm van radar { acroniem voor Radio Detection And Ranging) Hij noemde zijn geesteskind Telemobiloskop. De uitvinding kreeg grote belangstelling uit scheepsvaarmiddens maar door de vele technische mankementen raakte de uitvinding weer snel in de vergetelheid. Onder druk van de nakende tweede wereldoorlog werd het onderzoek naar radar toepassingen door Duitsland en Engeland nieuw leven ingeblazen. Zo konden de Engelsen al in 1940 de eerste vaste radars opstellen aan de Engelse kusten. Deze droegen in hoge mate bij tot de overwinning van de RAF tijdens de luchtslag om Engeland. Na de tweede wereldoorlog was de belangstelling van zowel de burgerluchtvaart als van de scheepvaart enorm en binnen de kortst mogelijke tijd werden zowel schepen als vliegtuigen met een mobiel radarsysteem uitgerust. Probleem bleef dat de toenmalige radarschermen enkel puntjes weergaven over de positie van andere schepen maar geen informatie gaven over de koers die deze voeren. Met behulp van een eenvoudige radarplotter werd in de scheepvaart de informatie over de bewegingen van een ander schip in kaart gebracht. Opeenvolgende signalen van andere schepen werden op een plexiglas basisraster gemarkeerd en met een lijn verbonden. Hierdoor werd de koers van het andere schip uitgezet. In de jaren 70 werd met de opkomst van kleinere computers het mogelijk om naast de “kale” echo’s ook andere informatie toe te voegen zoals de snelheid van de gespotte objecten, landkaarten, enz. Met de komst van GPS verhuisde de manuele radar plotter voorgoed naar de oertijd. Onze aanwinst is geborgen in een houten draagkistje, aangevuld met een kartonnen Tijd-Snelheid-Afstand-tabel en een handleiding met voorbeelden om het gebruik ervan te demonstreren.