Pablo Picasso
Pablo Ruiz Picasso (25. oktober 1881 – 8. april 1973) was nen spaansken skilder, bealdhouwer, drükker, vasenmaker un teateruntwerper den as de meyste aerdappel van syn leaven in Frankryk egeaten hevt. Hee hevt under andere de kubistenbeweaging in de beyne hülpen un de stapelkunst un kollage anestichted. In döärsneyde as y lüde vråget når kunst, kennet de meysten Picasso wal. Syne bekendste warken sint under anderen Les Demoiselles d'Avignon (1907) un et skilderye teagen oorlog, Guernica (1937), wårup as hee probeerden et angrypende van den bomangreyp döär de düütske un italiaanske luchtmacht in den Spaansken Börgeroorlog to vangen.
As kleinen völ Picasso syn talent al up. Hee kunde as kind al machtig natuurlik skilderen. In de eyrste jåren van den 20. eywe begünde hee rund to kyken wat der allemål noch meyr kun, in teorien, techniken un ideen. Nå 1906 untdekkeden hee et fauvistiske wark van Henri Matisse, med stark versimpelde förme un döärgåns breyde kwastströyke un leavendige, skarpe klören. Dat wolde hee noch wyder döärdryven. De kearls untwikkelden nen gesunden wedloup van skilderwark teagen mekander, wårdöär kunstkenners öär al gauw as leiders van de moderne kunst begünden to seen.
Picasso syn wark is in tydsstrekken in to deylen. Syne latere periodes künnet de geleyrden et noch neet eyns oaver worden, mär in syn vrogere kunstleaven sint de Blauwe Periode (1901-1904), Rose Periode (1904-1906), de Afrikaanske Periode (1907-1909), Analytisk Kubisme (1909-1912) un Syntetisk Kubisme (1912-1919) algemeyn bekend. Achterin de jåren '10 un begin jåren '20 güng hee gangs med nen neoklassiken styl un rund 1925 kreagen syne warken meyr surrealistiske förme. Latere warken dea hee mär net sou as he de mütse had stån.
Der sint mär weinig lüde dee sou vöäle maked hebbet as Picasso in syn lange leaven. Dårmed wör hee eyne van de bekendste un rykste kunsteners van de 20. eywe. As y moderne kunst segget, seg y håste vanselv Picasso.