Wageningen Marine Research

💻🌊 Veldwerk Marker Wadden: studenten delen hun verhalen! 🔎 Begin dit jaar begon het zesde seizoen visbemonstering op Marker Wadden. Voor het Kennis- en Innovatieprogramma Marker Wadden, kortweg KIMA 2.0, heeft ons instituut samen met een viertal studenten de werking van het aquatische ecosysteem op de eilanden gemonitord. Zij hebben gedurende hun eigen veld- en labwerk blogs bijgehouden. Inmiddels zit het seizoen erop en is de blogreeks compleet. 🐟 De eilandengroep ‘Marker Wadden’ zijn in 2016 gecreëerd om de achteruitgang van het ecosysteem en de visstand in het Markermeer tegen te gaan. Sinds de creatie van de eilanden proberen onderzoekers een goed beeld te krijgen van het functioneren van de eilanden voor met name vissen en vogels. Daarbij worden de ontwikkelingen in de nieuwe habitats op en rond de eilanden gevolgd met onder meer fuiken, (broed-)zegens en larvennetten. 💻 Benieuwd wat Hymke, Gijs, Cédulie en Rosa hebben meegemaakt? Lees hier hun 9 blogs en geniet van de prachtige foto’s die erbij horen: https://lnkd.in/eEXX3M-d 🤝 Joep de Leeuw en Joey Volwater

📣🚨 #vacature | Word jij onze nieuwe onderzoeker kwelderecologie? Samen met het kwelderteam van Wageningen Marine Research doe je metingen en analyses naar de langjarige vegetatieontwikkeling en opslibbing, de effecten van bodemdaling door gaswinning en de koolstofopslag op kwelders. Deze kennis verwerk je in rapporten en je geeft advies over kwelderherstelplannen en beheer. Je draagt daarmee ook bij aan de ontwikkeling van "nature-based solutions" in kustgebieden en hoe deze op een ecologisch verantwoorde manier kunnen worden toegepast. Heb je interesse in deze leuke baan? Stuur ons dan 𝐮𝐢𝐭𝐞𝐫𝐥𝐢𝐣𝐤 𝟏𝟖 𝐧𝐨𝐯𝐞𝐦𝐛𝐞𝐫 je CV en motivatie: https://lnkd.in/eaETiEkc 🤝 Dax Teunissen en Marinka van Puijenbroek

📸 Bijzondere vangst in de Maas: zeldzame kwabaal gevangen! Tijdens de fuikenmonitoring voor Rijkswaterstaat en Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) bij Lith trof een van onze beroepsvissers een zeer zeldzame 𝐤𝐰𝐚𝐛𝐚𝐚𝐥 aan. Deze vis, de enige kabeljauwachtige soort in zoet water, is herkenbaar aan het karakteristieke bekdraadje onder zijn kin. Zo’n vangst komt maar zelden voor, en het was voor deze vissers ook al jaren geleden dat ze een kwabaal van zo dichtbij hadden gezien. 💧 𝐎𝐯𝐞𝐫 𝐝𝐞 𝐤𝐰𝐚𝐛𝐚𝐚𝐥 De kwabaal voelt zich thuis in koudere wateren en legt zelfs alleen eitjes bij lage temperaturen (<6°C). Ooit was deze vis door heel Nederland te vinden, maar de populatie nam sterk af in de 20ste eeuw. Watervervuiling en veranderingen in het rivierbeheer maakten geschikte leefgebieden schaarser. Daarnaast spelen ook klimaatverandering en koelwaterlozingen een rol in hun zeldzaamheid. 🔄 𝐂𝐚𝐭𝐜𝐡 & 𝐑𝐞𝐥𝐞𝐚𝐬𝐞 Na meting (47 cm!) werd deze bijzondere kwabaal direct weer teruggezet in de Maas, hopelijk draagt hij bij aan een toekomstig populatieherstel. In Vlaanderen en Duitsland worden uitzetprogramma’s uitgevoerd, die hopelijk ook helpen deze zeldzame soort te behouden. 🐟 𝐏𝐀𝐒𝐌𝐎𝐍: 𝐒𝐚𝐦𝐞𝐧 𝐰𝐞𝐫𝐤𝐞𝐧 𝐚𝐚𝐧 𝐡𝐞𝐭 𝐛𝐞𝐡𝐨𝐮𝐝 𝐯𝐚𝐧 𝐳𝐞𝐥𝐝𝐳𝐚𝐦𝐞 𝐯𝐢𝐬𝐬𝐨𝐨𝐫𝐭𝐞𝐧 De fuikenmonitoring binnen het PASMON-programma volgt schieraal en andere zeldzame vissoorten met passieve tuigen voor Kaderrichtlijn Water (KRW) en aalbeheerdoelen. Rijkswaterstaat en LVVN werken samen met vissers op diverse locaties om deze vangsten vast te leggen. ✨ Een unieke vangst én een reminder van hoe waardevol onze onderwaternatuur is! 

🌊🐛 Wormenstad in de Waddenzee Ooit bouwde de Sabellaria-worm enorme riffen die barstten van het leven. Nu is deze kleine, borstelige worm in een kokertje van zand een zeldzame gast in de Waddenzee. Onze ecoloog Martin Baptist probeert de waddennatuur te herstellen door deze Sabellaria-worm een nieuwe kans te geven om zich te vestigen. Bekijk hieronder de video 👇 #Waddenzee #ecosysteem #biodiversiteit 

🌊🔬 Twee inspirerende workshops op Bonaire: Kustbestendigheid & DNA-barcoding Vorige maand organiseerden onze onderzoekers samen met STINAPA twee impactvolle workshops op Bonaire, met focus op het behoud en de veerkracht van de mariene ecosystemen. Erik Meesters en Matthijs van der Geest namen met veel toewijding de rol van projectleider op zich. 1️⃣ 𝐊𝐮𝐬𝐭𝐛𝐞𝐬𝐭𝐞𝐧𝐝𝐢𝐠𝐡𝐞𝐢𝐝 𝐂𝐚𝐫𝐢𝐛𝐢𝐬𝐜𝐡 𝐍𝐞𝐝𝐞𝐫𝐥𝐚𝐧𝐝 Er werden resultaten van belangrijke projecten gepresenteerd, inclusief strategische adviezen, uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN). De sessie trok een diverse groep belanghebbenden, van NGO’s tot overheidsvertegenwoordigers. De boodschap was duidelijk: “𝐑𝐢𝐟𝐟𝐞𝐧 𝐞𝐧 𝐤𝐮𝐬𝐭𝐬𝐲𝐬𝐭𝐞𝐦𝐞𝐧 𝐨𝐩 𝐁𝐨𝐧𝐚𝐢𝐫𝐞 𝐬𝐭𝐚𝐚𝐧 𝐨𝐧𝐝𝐞𝐫 𝐳𝐰𝐚𝐫𝐞 𝐝𝐫𝐮𝐤; 𝐥𝐨𝐤𝐚𝐥𝐞 𝐬𝐭𝐫𝐞𝐬𝐬𝐨𝐫𝐞𝐧 𝐦𝐨𝐞𝐭𝐞𝐧 𝐍𝐔 𝐰𝐨𝐫𝐝𝐞𝐧 𝐚𝐚𝐧𝐠𝐞𝐩𝐚𝐤𝐭.” Onder leiding van moderatoren Roxanne-Liana Francisca (STINAPA) en Lisa Becking (Naturalis/WUR) werden in interactieve sessies waardevolle inzichten en plannen voor de toekomst gedeeld. 2️⃣ 𝐃𝐍𝐀-𝐛𝐚𝐫𝐜𝐨𝐝𝐢𝐧𝐠 𝐞𝐧 𝐞𝐃𝐍𝐀 𝐛𝐢𝐣 𝐒𝐓𝐈𝐍𝐀𝐏𝐀 Met steun van het Restoration Resilience project, MaCoBios en INREEF kregen deelnemers een unieke introductie in DNA-barcoding en eDNA. Lisa Becking en Linda Tonk demonstreerden hoe een mobiel laboratorium ter grootte van een koffer real-time sequencing uitvoert met de miniatuur Flongle en MinION van Oxford Nanopore Technologies. “𝐂𝐒𝐈 𝐯𝐨𝐨𝐫 𝐦𝐚𝐫𝐢𝐞𝐧𝐞 𝐛𝐢𝐨𝐝𝐢𝐯𝐞𝐫𝐬𝐢𝐭𝐞𝐢𝐭!” Thomas K. gaf vervolgens uitleg over bioinformatics pipelines. 💡Tijdens de workshop werden ambitieuze plannen gesmeed voor DNA-projecten die zich richten op de genetische diversiteit van koralen, vissen, sponzen en reptielen, om de referentie DNA-databases voor de Nederlandse Cariben verder uit te breiden. Deelnemers, waaronder onderzoekers, natuurorganisaties en mariene experts, toonden groot enthousiasme en gedeelde ambitie om deze technieken verder te ontwikkelen. 🤝 Dank aan alle betrokkenen die deze inspirerende bijeenkomsten mogelijk maakten. Samen bouwen we aan een biodiverse en veerkrachtige toekomst voor Bonaire! 💚Klaas Metselaar en Gülşah Doğruer Bekijk hieronder de video voor een sfeerimpressie ⤵️

📉 Afname zeehondenpopulatie Waddenzee Uit de laatste tellingen van gewone zeehonden, tijdens de rui in de internationale Waddenzee, blijkt dat de duidelijke veranderingen in de populatie zich voortzetten. Waar de zeehondenpopulatie tussen 2002 en 2012 jaarlijks met 9% toenam, zagen onderzoekers een abrupte verandering: tussen 2012 en 2020 stagneerde de groei met een gemiddelde jaarlijkse toename van slechts 1%. De afgelopen jaren daalt de populatie gemiddeld met 5% per jaar. Ook daalt sinds 2022 het aantal pups gemiddeld 8% per jaar, dat tot voor kort was blijven stijgen. De getelde aantallen zijn dit jaar, ondanks een lichte groei in de getelde totalen in sommige gebieden, lager dan tien jaar geleden. Elk jaar worden gewone zeehonden, die het grootste deel van hun tijd in de Noordzee doorbrengen, geteld wanneer ze in juni jongen krijgen en in augustus verharen op de zandplaten van de Waddenzee. Deze tellingen worden gecoördineerd met Duitsland en Denemarken om een volledig beeld van de populatie te verkrijgen. In Nederland voeren onze onderzoekers deze tellingen uit in opdracht van het ministerie van LVVN. 📉 Het aantal voortplantende vrouwtjes daalt In de internationale Waddenzee werden in juni 2024 in totaal 8.230 pups geteld, waarvan 1.956 in Nederland. De afname van het aantal pups in Nederland bedroeg 15% ten opzichte van 2023, iets sterker dan de gemiddelde daling in de hele Waddenzeepopulatie (12%). Deze afname wijst op een daling van het aantal zich voortplantende vrouwtjes, mogelijk door vergrijzing binnen de populatie. 📝 Telling lager dan tien jaar geleden In augustus zijn in het Waddengebied 23.772 gewone zeehonden geteld om inzicht te krijgen in de populatietrend. Ondanks een lichte stijging (5%) in de totale aantallen ten opzichte van 2023, ligt het aantal in 2024 nog steeds lager dan in de periode 2012-2020. In Nederland werden dit jaar 6.604 dieren waargenomen. ❔ Afname zeehondenpopulatie roept vragen op De oorzaken achter de veranderingen in de populatie zijn nog onduidelijk en vereisen nader onderzoek. Wel worden er verschillende mogelijke redenen genoemd. De tellingen tonen een afname in het aantal jongen dat volwassen wordt, vooral door lage overlevingskansen. Migratie en ziekten zijn uitgesloten, zo blijkt uit tellingen en strandingonderzoek in omliggende gebieden. Mogelijke oorzaken zijn concurrentie met grijze zeehonden en bruinvissen in de Noordzee, en de toenemende menselijke activiteit op zee zoals windparken, scheepvaart en zandwinning. Onze onderzoeker Sophie Brasseur (Brasseur Sophie) en haar internationale collega’s zouden graag de mechanismen achter de populatieveranderingen beter begrijpen, om effectieve instandhoudingsstrategieën te ontwikkelen. "Jaarlijkse schommelingen zijn normaal, maar de aanhoudende afname van het aantal gewone zeehonden duidt op een bredere ecologische druk die moet worden aangepakt om gewone zeehonden in de Waddenzee effectief te beschermen." 🤝 Jessica Schop

🌊 Zeebioloog gaat (niet) met pensioen Zeevogelpionier en bruinvisexpert Mardik Leopold gaat na een lange en indrukwekkende carrière op 1 november met pensioen. Maar na het weekeinde is-ie er om half negen gewoon weer om als gastmedewerker zich vol op zijn werk te concentreren.   🐳 Hoe de veranderingen op de Noordzee uit gaan pakken, zou hij niet durven zeggen. ‘Het wordt een boeiende tijd’, zegt hij in een interview met Resource - WUR university magazine. Die boeiende tijd maakt Leopold min of meer vanaf de zijlijn mee. Hij mag blijven zolang hij artikelen schrijft. En daarvan heeft hij er, na een inventarisatie, nog tachtig in de pijplijn. ‘Heerlijk, ik kijk er echt naar uit.’ Morgen viert Mardik zijn afscheid met een symposium op zijn geliefde Texel. Diverse experts, waaronder Kees Camphuysen, Lonneke IJsseldijk en Martin Poot, delen hun inzichten over onderwerpen die Mardik tijdens zijn loopbaan heeft onderzocht. 🎉🎈 Wij wensen hem een hele mooie en feestelijke dag! Lees hieronder het volledige interview met Mardik in Resource 👇

🐟 Vaker meervallen gesignaleerd: is dat wel goed nieuws? Meervallen worden in Nederland steeds vaker en op meer plekken gesignaleerd, en steeds vaker in XXL-formaat. De vraag is of dat ecologisch gezien wel goed nieuws is, vooral met het oog op trekvissen. 🎣 Er zijn aanwijzingen dat meervallen zich bij sluizen, stuwen en andere obstakels in rivieren massaal tegoed te doen aan trekvissen die daar worden opgehouden. ‘Met veel inheemse trekvissoorten gaat het slecht’, legt onze onderzoeker Jacco van Rijssel uit aan Resource - WUR university magazine. ‘Met allerlei maatregelen wordt geprobeerd hun aantal te vermeerderen, zoals met uitzettingsprogramma’s en extra vispassages. Dan wil je wel weten of trekvissen niet een soort ‘all you can eat-buffet’ vormen voor de meerval.’ Er zijn nog veel vragen rond de roofvis. Het is niet duidelijk wat hun dieet is en hoe de vis precies jaagt. Een veldstudie met gezenderde meervallen, in opdracht van Rijkswaterstaat en Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, moet meer inzicht bieden. Lees hieronder meer over dit onderzoek ⤵️ 🤝Sportvisserij Nederland en Waardenburg Ecology

⏰ Het is tijd om de juiste keuzes te maken en beslissingen te nemen over hoe om te gaan met #PFAS-gerelateerde problemen. 💡 Wat de PFAS-vervuiling doet met de natuur is nog grotendeels onduidelijk, zegt onze marien bio­loog Martine van den Heuvel-Greve. ‘PFAS zijn relatief nieuw in de ecotoxicologie. Bovendien gedragen deze stoffen zich anders dan de klassieke vervuilende stoffen zoals pcb’s. PFAS plakken aan eiwitten en celmembranen, terwijl pcb’s in lichaamsvet gaan zitten. Daardoor kunnen we minder gebruikmaken van bestaande eco­toxicologische kennis. Wat we wel weten uit onderzoek is dat PFAS niet zozeer acuut giftig zijn, maar vooral op de langere termijn subtiele effecten kun­nen geven, zoals een minder goed werkend immuunsysteem, een lager geboortegewicht en verstoring van schildkierhormonen. Dat kun je niet makkelijk zien of meten. Er zijn dus langlopende studies nodig om te bepalen of planten en dieren er last van hebben.’ 💻 Nieuwsgierig? Doe mee aan de WUR webinarserie voor een update van nieuw onderzoek en relevante kennis. Van PFAS-detectie en -monitoring tot veilige alternatieven en duurzame manieren om de huidige PFAS-vervuiling op te ruimen.

📷🌊 Gebruik onderwatercamera en AI: is het een schieraal? Wist je dat schieralen van uiterlijk veranderen, terwijl ze zich voorbereiden op hun lange reis van zoet water naar de oceaan? Wanneer ze de geslachtsrijpe leeftijd naderen, krijgt hun huid een zilverkleurige tint, met een donkere rug en een lichte buik voor camouflage. Hun ogen worden groter en krijgen een blauwe gloed, wat hen helpt om beter te zien in diepe wateren. Deze indrukwekkende aanpassingen zijn essentieel voor hun overleving en succesvolle voortplanting. 📝 𝐌𝐨𝐧𝐢𝐭𝐨𝐫𝐢𝐧𝐠 𝐦𝐚𝐚𝐤𝐭 𝐚𝐚𝐧𝐭𝐚𝐥𝐥𝐞𝐧 𝐬𝐜𝐡𝐢𝐞𝐫𝐚𝐚𝐥 𝐳𝐢𝐜𝐡𝐭𝐛𝐚𝐚𝐫 Onderzoekers van WUR monitoren de trends in de populaties van rode aal en schieraal in Nederlandse wateren als onderdeel van de Aalverordening, vanwege de sterke afname van deze soort. Omdat rode aal vaak opgroeit in hetzelfde gebied waar het wordt gevangen en schieraal migreert, is het belangrijk beide levensfasen te onderscheiden. 👁️ 𝐎𝐨𝐠𝐠𝐫𝐨𝐨𝐭𝐭𝐞 𝐞𝐧 𝐥𝐢𝐜𝐡𝐚𝐚𝐦𝐬𝐥𝐞𝐧𝐠𝐭𝐞 Met het teruglopende aantal beroepsvissers die alen mogen vangen met fuiken, staat de traditionele monitoring onder druk. Om deze kwetsbare methode te versterken, voeren onze onderzoekers Jacco van Rijssel en Jorn School, samen met Martin Kroes en Jeffrey Brugman van KBTS, in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) een beleidsondersteunend onderzoek uit. Ze richten zich op een innovatief alternatief: automatische beeldherkenning met een onderwatercamera, die de ooggrootte en lichaamslengte van de aal kan meten. Hoewel de technologie al alen kan herkennen, ligt de echte uitdaging in het verfijnen van het algoritme. “Dit moet ‘puberende’ schieralen via artificial intelligence kunnen onderscheiden van de in zoet water en langs de kust opgroeiende rode aal. Dit onderscheid is cruciaal voor de monitoring van schieralen op hun tocht naar de Sargassozee”, vertelt Jorn. 💻𝐇𝐨𝐧𝐝𝐞𝐫𝐝𝐞𝐧 𝐚𝐥𝐞𝐧 𝐡𝐞𝐥𝐩𝐞𝐧 𝐀𝐈 𝐬𝐜𝐡𝐢𝐞𝐫𝐚𝐥𝐞𝐧 𝐭𝐞 𝐡𝐞𝐫𝐤𝐞𝐧𝐧𝐞𝐧 Eerst wordt het levensstadium van gevangen alen (rode aal of schieraal) bepaald op basis van ooggrootte en lichaamslengte. Vervolgens laten ze alleen rode alen of schieralen zwemmen door een cameraopstelling met bewegingssensor in een bassin. Door honderden alen te laten zwemmen, hebben de onderzoekers veel beeldmateriaal verzameld om het algoritme te trainen in het onderscheid. Deze kennis stelt de AI uiteindelijk in staat om zelfstandig het verschil te herkennen. ⏭️ De volgende spannende stap? Het testen van deze cameraopstelling op een echte uittreklocatie. Een spannende doorbraak voor de toekomst van aalmonitoring!