Stowarzyszenie Interwencji Prawnej

Interweniujemy przed Komitetem Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ ⚖ W sierpniu 2024 r., wspólnie z Global Detention Project, przedstawiliśmy Komitetowi Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ nasze uwagi i rekomendacje dotyczące przestrzegania praw cudzoziemców w Polsce. Wskazaliśmy m.in. na: 🔹 Praktykę umieszczenia dzieci w strzeżonych ośrodkach dla cudzoziemców: w nieodpowiednich dla dzieci warunkach, bez pełnego dostępu do edukacji i często bez rozważania możliwości zastosowania alternatyw do detencji. 🔹 Nieodpowiednie warunki w strzeżonych ośrodkach dla cudzoziemców: możliwość ograniczenia osobistej przestrzeni cudzoziemca tylko do 2 m2 – niezgodnie z standardami międzynarodowymi, niewystarczający dostęp do opieki medycznej i psychologicznej, w tym utrzymujące się odmowy dostępu do ośrodków dla psychologów współpracujących z organizacjami pozarządowymi. 🔹 Praktykę wywózek na granicy polsko-białoruskiej prowadzącą do konieczności przebywania przez cudzoziemców w przygranicznym lesie przez długie okresy czasu bez odpowiedniego dostępu do wody, jedzenia, schronienia i opieki medycznej. Kilkadziesiąt osób zmarło już na tej granicy, głównie na skutek hipotermii. 🔹 Brak zapewnienia odpowiedniego bezpieczeństwa socjalnego cudzoziemców: wciąż niewystarczające świadczenia dla osób ubiegających się o udzielenie ochrony międzynarodowej Polsce przy jednoczesnym pozbawieniu ich prawa do pracy, a także masowe pozbawianie obywateli Ukrainy dostępu do świadczeń na skutek ich tymczasowego wyjazdu do kraju pochodzenia. 🔹 Zbytnią zależność cudzoziemców od ich pracodawców i związane z tym zwiększone ryzyko nadużyć ze strony pracodawców. 📖 Nasze uwagi (w języku angielskim) są dostępne na naszej stronie internetowej: https://lnkd.in/d9tg9Cmf. 🌍 Chcesz walczyć z nami o prawa osób z doświadczeniem uchodźczym - wesprzyj nasze działania. Możemy to robić razem: https://lnkd.in/dMuhA9qD

100 tys. złotych zadośćuczynienia za niesłuszny pobyt w detencji dla rodziny z Afganistanu Pan K., nasz klient, jest Afgańczykiem i jako informatyk współpracował z zachodnimi firmami i organizacjami. Po przejęciu władzy przez Talibów stał się adresatem pogróżek, został zaatakowany i znalazł się w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Zdecydował się na ucieczkę, wraz z żoną i trójką małych dzieci. Na granicy polsko-białoruskiej Polscy strażnicy nie chcieli przyjąć ich wniosków o ochronę międzynarodową. Wielokrotnie całą rodziną byli wywożeni przez polskie służby na graniczne druty żyletkowe. To była walka o życie. ❌ W końcu udało im się złożyć wnioski o ochronę, ale to nie zakończyło ich cierpienia – trafili do strzeżonego ośrodka dla cudzoziemców (SOC), gdzie spędzili 97 dni. To ponad trzy miesiące detencji w polskich warunkach, czyli w przeludnieniu i braku dostępu do odpowiedniej opieki psychologicznej i medycznej. Brak tej ostatniej doprowadził do poronienia przez naszą klientkę, która do ośrodka trafiła we wczesnym stadium ciąży. 💬 - Dzieci nie chciały jeść posiłków, które podawali nam w ośrodku, a nie mieliśmy pieniędzy na inne jedzenie. Jedna z moich córek dostała bólu nerek. Dzieci stały się bardzo słabe i chorowały. Moja żona była w ciąży. W ośrodku miała stany depresyjne. Co jakiś czas upadała z powodu stresu. Pielęgniarki obozowe podawały jej tabletki w czasie ciąży. Straciła dziecko. To stało się w toalecie. Było mnóstwo krwi, a wszyscy to obserwowali… - tak Pan K. wspomina pobyt w ośrodku. W imieniu całej rodziny złożyliśmy do sądu wniosek o zadośćuczynienie. Po wielu miesiącach walki sąd w Białymstoku przyznał 100 tys. zł zadośćuczynienia dla całej rodziny za niesłuszny pobyt w detencji. ⚖ Sąd podkreślił, iż rodzinę należało zwolnić z ośrodka niezwłocznie w dniu potwierdzenia tożsamości rodziców. Zaznaczył przy tym, że w przypadku dzieci, stosowanie środka jakim jest umieszczenie w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców, powinno być ograniczone do wyjątkowych przypadków. Żadne pieniądze nie odkupią krzywd wyrządzonych tej rodzinie, ale każdy taki wyrok jest kolejnym krokiem w kierunku ograniczenia niezgodnej z prawem i automatycznej detencji osób ubiegających się o ochronę międzynarodową w Polsce 💪🏽. Rodzinę reprezentowały adw. Małgorzata Jaźwińska i r. pr. Zuzanna Kaciupska współpracujące ze naszym stowarzyszeniem. * Strzeżone ośrodki dla cudzoziemców to miejsca o charakterze więziennym, choć przebywające tam osoby nie popełniły żadnego przestępstwa. Panujące w SOC-ach warunki wypełniające „definicję nieludzkiego i poniżającego traktowania” niejednokrotnie krytykował Rzecznik Praw Obywatelskich oraz organizacje prawnoczłowiecze. ▶ Więcej o sprawie można przeczytać na naszej stronie internetowej: https://lnkd.in/dNFNbTTa

Kolejny status uchodźcy dla osoby LGBTQ+, którą wspieramy!   T. jest gejem, przez co wielokrotnie doznawał przemocy w kraju pochodzenia – był napadany, bity i maltretowany. Doświadczył także przemocy seksualnej. T. pochodzi z państwa, w którym relacje i kontakty seksualne między osobami tej samej płci są zakazane i podlegają odpowiedzialności karnej. Zdecydował się na ucieczkę. 🆘 Przeszedł też przez piekło na polsko-białoruskiej granicy, gdzie kilkukrotnie był wywożony przez polskie służby do Białorusi. W wyniku tych traumatycznych doświadczeń, jego stan psychofizyczny był bardzo zły. Miał objawy zaburzeń posttraumatycznych, ostatecznie zdiagnozowano u niego zespół stresu pourazowego. ⚖ Mimo, iż zgodnie z polskim prawem ofiary tortur i przemocy nie powinny być umieszczane w strzeżonych ośrodkach dla cudzoziemców (SOC). T. został zamknięty w takim ośrodku. Złożyliśmy zażalenie i Sąd Okręgowy w Olsztynie postanowił zwolnić go z ośrodka uznając, że „dalsza detencja mogłaby spowodować niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia”. 💛 Dziś cieszymy się jeszcze bardziej, niż z decyzji olsztyńskiego sądu, bo T. otrzymał właśnie status uchodźcy w Polsce. T. jest wspierany przez apl. adw. Kornelia Trubiłowicz oraz doradczynię integracyjną Marię Maleky-Deuar z naszego stowarzyszenia. ➡ Więcej o sprawie przeczytacie na naszej stronie https://lnkd.in/dUF2XkcA

Ochrona uzupełniająca dla obywatelki Demokratycznej Republiki Konga!   Nasza klientka otrzymała pozytywną decyzję o przyznaniu ochrony uzupełniającej w II instancji, po tym jak Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców uznał jej wniosek za niedopuszczalny. B. uciekała z Demokratycznej Republiki Konga, przeżyła piekło na granicy polsko-białoruskiej, doświadczyła przemocy, w tym seksualnej, a po tym wszystkim została zamknięta w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców. ⚖ Jej wniosek został rozpatrzony negatywnie ze względu na rozbieżności w zeznaniach. Nie wzięto pod uwagę, że B. podczas wywiadu była w bardzo złym stanie psychicznym i stąd wynikały te nieścisłości. Ale nasza klientka złożyła kolejny wniosek o ochronę międzynarodową. Rada ds. Uchodźców w II instancji, bazując na opinii psychologa, który zdiagnozował u niej zespół stresu pourazowego, przyznała B. ochronę uzupełniającą.   B. uciekła z DR Konga przed przemocą ze strony służb państwowych. Została porwana, znęcano się nad nią fizycznie i psychicznie. Musiała uciekać z kraju, gdyż nie mogła liczyć na jakąkolwiek ochronę ze strony władz państwowych.   Trwający od lat konflikt w DR Konga doprowadził do jednego z największych kryzysów humanitarnych na świecie. Walkom towarzyszą masowe zabójstwa ludności cywilnej, gwałty i przesiedlenia.   ➡ Więcej o sprawie można przeczytać na naszej stronie: https://lnkd.in/duHJgfVb   🏠 Dziś B. mimo okropnych doświadczeń, uczy się intensywnie polskiego, pracuje i stara się cieszyć nowym życiem w Polsce. Jest wspierana przez apl. r. Magdalenę Fuchs oraz doradczynię integracyjną Marię Deuar z naszego stowarzyszenia.

SIP na Slot Art Festival 🧡 W zeszłym tygodniu mieliśmy przyjemność, już po raz drugi, współtworzyć Strefę Inicjatyw Społecznych i Twórczych na festiwalu SLOT w Lubiążu, dzieląc się doświadczeniami, wiedzą, ale też zapraszając do aktywności, które miały na celu poznanie sytuacji osób z doświadczeniem migracji i uchodźstwa w Polsce. Dziękujemy wszystkim uczestniczkom i uczestnikom festiwalu za wiele ciekawych i dobrych rozmów, za otwarcie i za Waszą perspektywę. Niezastąpionemu Slot Art Festivalowi dziękujemy za gościnę i za program, w którym znalazło się tyle miejsca na rozmowy o migracjach i prawach człowieka. A to wszystko w sąsiedztwie innych organizacji wspierających osoby z doświadczeniem migracji, m.in. Salam Lab, Polska Akcja Humanitarna (PAH) i Fundacji Bezkres. Przez cały festiwal dział też wspaniały Dobry Lump, z którego cały dochód przeznaczony został na inicjatywę PomocSOC, wspierającą osoby zamknięte w strzeżonych ośrodkach dla cudzoziemców. 💬 W sobotę uczestnicy i uczestniczki festiwalu mogły wziąć udział w rozmowie o sytuacji osób przetrzymywanych w tychże ośrodkach, z Magdą i Olgą z naszego stowarzyszenia oraz Olgą z PomocSOC. A teraz szykujemy się na Pol’and’Rock Festival. Szukajcie nas w Akademii Sztuk Przepięknych. Każda okazja jest dobra, by wspólnie spojrzeć na świat z innej perspektywy.

Już jutro 15 numer Newslettera Prawnego SIP! 📬 Będzie można przeczytać w nim, między innymi, o: 🔶 sprawie „R.A. i inni przeciwko Polsce” skierowanej do rozpatrzenia przez Wielką Izbę Europejskiego Trybunału Praw Człowieka - sprawa dotyczy 32 obywateli Afganistanu, którzy „utknęli” na granicy polsko-białoruskiej w 2021 roku, co wyznaczyło początek trwającego do dziś kryzysu humanitarnego, 🔶 apelach licznych organizacji pozarządowych przeciwko utworzeniu strefy zakazu przebywania przy granicy z Białorusią, która utrudnia niesienie pomocy humanitarnej i monitorowanie sytuacji przez media, 🔶 zadośćuczynieniu w kwocie 12 000 zł za niezgodne z prawem przetrzymywanie cudzoziemca w strzeżonym ośrodku, 🔶 uchyleniu decyzji organu I instancji przez Radę do Spraw Uchodźców w sprawie odmówienia udzielenia ochrony międzynarodowej samodzielnej matce z Mołdawii, 🔶 przyznaniu obywatelce Demokratycznej Republiki Konga ochrony uzupełniającej po uwzględnieniu opinii psychologicznej, 🔶 najnowszych raportach i publikacjach, polskich i zagranicznych, z dziedziny prawa migracyjnego. 👉 Jeśli chcesz otrzymać jutrzejszy newsletter, dołącz do grona naszych subskrybentów(-ek) wypełniając krótki formularz na stronie internetowej: https://lnkd.in/dwU4tqrC

❗ Sprawa R.A. i inni przeciwko Polsce została skierowana do rozpatrzenia przez Wielką Izbę Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC).   Sprawa dotyczy uchodźców i uchodźczyń z Afganistanu, którzy w sierpniu 2021 byli przetrzymywani przez Straż Graniczną w Usnarzu Górnym. Będzie to dopiero dziewiąta skarga rozpoznawana przez Wielką Izbę ETPC od czasu ratyfikacji przez Polskę Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.   Sprawa dotyczy 32 osób, które w sierpniu 2021 r. uciekały z Afganistanu przez granicę polsko-białoruską. Zostali zatrzymani przez polskie służby, które uniemożliwiły im opuszczenie terenu przygranicznego, podczas gdy władze białoruskie powstrzymywały ich od powrotu do Białorusi. Afgańczycy(-nki) „utknęli” na granicy, otoczeni kordonem polskich i białoruskich służb - bez odpowiedniego dostępu do wody, jedzenia, opieki medycznej czy schronienia. Ich wnioski o udzielenie ochrony międzynarodowej zostały zignorowane. Polskie władze zlekceważyły również zalecenia ETPC, by zapewnić im dostęp do pomocy prawnej. Sprawa ta stanowi niechlubny początek – trwającego do dziś – kryzysu humanitarnego na granicy polsko-białoruskiej.   Afgańczyków(-nki) reprezentują adw. Małgorzata Jaźwińska z naszego stowarzyszenia oraz adw. Agata Bzdyń. W skardze zarzucamy Polsce złamanie Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w tym: naruszenie ich prawa do życia i zasady non-refoulement, zakazu nieludzkiego i poniżającego traktowania oraz zbiorowych wydaleń. Teraz sprawą zajmie się Wielka Izba – w składzie 17 sędziów Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.   Sprawa ta może zatem doprowadzić do zmiany dotychczasowego orzecznictwa Trybunału dotyczącego zbiorowych wydaleń czy zakazu tortur. Obecnie Polsce zakomunikowano już 12 spraw dotyczących 85 cudzoziemców, którzy doświadczyli wywózek i przemocy na granicy polsko-białoruskiej (np. sprawa M.M. i inni przeciwko Polsce). Inne skargi, w tym złożone przez prawników i prawniczki naszego stowarzyszenia, wciąż oczekują na komunikację polskiemu rządowi. ➡ Więcej informacji o sprawie można przeczytać na naszej stronie https://lnkd.in/dA3GDXfD

⚖ Sąd Okręgowy w Olsztynie przyznał zadośćuczynienie w kwocie 12 000 złotych obywatelowi Iranu w związku z niesłusznym pobytem w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców.   M. musiał uciekać z Iranu, przeszedł przez piekło na granicy polsko-białoruskiej. Udało mu się z złożyć wniosek o ochronę międzynarodową, ale był w złym stanie fizycznym, uniemożliwiającym swobodne poruszanie się. Mimo to został umieszczony w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców.   ❌ Strzeżone ośrodki dla cudzoziemców (SOC) to miejsce, które zarówno wyglądem jak i panującymi tam zasadami przypominają więzienia. Każdy dzień - pory posiłków, wyjścia na podwórko ogrodzone drutem kolczastym, spotkania z lekarzem czy pory snu są podporządkowane decyzjom straży granicznej. Panujące w ośrodkach warunki wypełniające „definicję nieludzkiego i poniżającego traktowania” niejednokrotnie krytykował m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich.   Żadne pieniądze nie wynagrodzą M. czasu spędzonego w tym miejscu – ale udało się – Sąd Okręgowy w Olsztynie uznał, że przedłużający się pobyt M. w ośrodku zamkniętym dla był niesłuszny i przyznał mu 12 000 zł zadośćuczynienia. Według sądu nie było przeszkód, aby w pierwszych 60 dniach przebywania M. w detencji zebrać informacje, na których opierał się wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej i potwierdzić jego tożsamość. Tymczasem przez cały (przedłużany) okres pobytu M. w detencji nawet go nie przesłuchano. Sąd zwrócił również uwagę na pogarszający się stan psychofizyczny M. związany z pobytem w SOC.   💪 Mamy nadzieję, że ten wyrok to kolejny krok w walce z bezzasadną i przedłużającą się detencją osób ubiegających się o ochronę w Polsce.   ▶ Więcej o decyzji sądu można przeczyać na naszej stronie: https://lnkd.in/gfBGNsRi M. reprezentowały adw. Małgorzata Jaźwińska i r.pr. Zuzanna Kaciupska współpracujące z naszym stowarzyszeniem. Wsparcia prawnego udzielała mu Aleksandra Pulchny.

🌍 W 2023 roku Polska przyjęła 9 511 wniosków o ochronę międzynarodową. Pozytywne decyzje zostały wydane wobec 4 631 osób, których procedury często toczyły się latami. Według danych UNHCR aktualnie w Polsce przebywa ponad 957 tys. uchodźców(-czyń). Na całym świecie, według danych UNHCR, na koniec 2023 roku około 117,3 mln osób zostało przymusowo przesiedlonych z powodu prześladowań, konfliktów, przemocy i łamania praw człowieka. Często słyszymy – to nie uchodźcy, o azyl trzeba wnioskować na przejściu granicznym, dlaczego nie wybiorą uregulowanej i bezpiecznej drogi? Odpowiedź jest tragicznie prosta – bo taka droga jest dla nich praktycznie nieosiągalna. Aktualnie największa liczba uchodźców(-czyń) na świecie pochodzi z Afganistanu i Syrii jednocześnie to właśnie te 2 kraje zajmują ostatnie 2 miejsca w Global Passport Power Rank – z tym paszportem, bez wizy, nie wyjedziesz praktycznie nigdzie. Polska w tym światowym indeksie zajmuje 5 miejsce. 👤 Światowy Dzień Uchodźcy (i Uchodźczyni) to dzień osób, o ogromnej odwadze i sile ducha. Odwagę i siłę ducha widzimy codziennie, w osobach, które odwiedzają nasze stowarzyszenie, w tych, z którymi spotykamy się w strzeżonych ośrodkach dla cudzoziemców, w tych w lesie na pograniczu polsko-białoruskim, pokazujących nam siniaki i rany po uderzeniach. Widzimy je w osobach, które po kilku latach walki o swoje prawa, składają kolejne dokumenty w Urzędzie ds. Cudzoziemców. W tych, którzy próbują ułożyć sobie życie na nowo – mimo, że wszystko co bliskie, zostało gdzieś daleko, mimo, że jest bardzo ciężko. Mimo lat życia najpierw w drodze, potem w ciągłej niepewności i lęku przed deportacją. Czekają na kurs języka, na pozwolenie na pracę, na możliwość pójścia do lekarza. A potem jeszcze na akceptację. W Polsce od kilku lat słowo uchodźca odmiennie jest przez wszystkie przypadki, głównie za sprawą polityków, którzy wykorzystują sytuację do zbijania politycznych punktów. Najłatwiej jest straszyć tymi, których większość społeczeństwa nie zna – wtedy można powiedzieć wszystko. Tymi, którzy nie mają możliwości publicznej odpowiedzi na kierowane pod ich adresem słowa. Na zdjęciu Kebeh, uchodźczyni z Liberii, którą wspieramy w procedurze łączenia rodzin, razem z Elena Efimova, doradczynią integracyjną z naszego stowarzyszenia. Pomarańczowa flaga z czarnym paskiem jest metaforą kamizelki ratunkowej, którą osoby zmuszone do ucieczki ze swojego kraju, przez morze, mają często na sobie. Flaga uchodźców i uchodźczyń. Symbol międzynarodowej solidarności ze wszystkimi osobami z doświadczeniem uchodźstwa.

Detencja to czas, który łamie ludzi. Strzeżone ośrodki dla cudzoziemców (SOC) to miejsca funkcjonujące jak więzienia, choć przebywające tam osoby nie popełniły żadnego przestępstwa. 📖 Wczoraj opublikowany został raport „Wszyscy wokół cierpią” na temat pomocy psychologicznej dla osób przebywających w strzeżonych ośrodkach dla cudzoziemców zredagowany przez Fundacja Polskie Forum Migracyjne we współpracy z Save the Children Poland. Część raportu dotyczącą kwestii prawnych i łamania praw człowieka oraz warunków panujących w ośrodkach zamkniętych napisały prawniczki z naszego stowarzyszenia: Aleksandra Pulchny, Kornelia Trubiłowicz i Magdalena Fuchs. Premierze raportu towarzyszyła debata, w której udział wzięły Iwona Przybyłowicz oraz Małgorzata Proszek ze Straży Granicznej, Kornelia Trubiłowicz z naszego stowarzyszenia, Marta Piegat-Kaczmarczyk i Agnieszka Kosowicz z Fundacji Polskie Forum Migracyjne oraz Poseł na Sejm Franciszek Sterczewski. Serdecznie zachęcamy do przeczytania całości raportu ▶ https://lnkd.in/dQnUAQ6t 🔍 Oprócz wkładu merytorycznego, swoimi wnioskami w raporcie dzielą się zarówno pracownicy(-czki) organizacji wpierających jak i osoby, które mają doświadczenie pobytu w ośrodku zamkniętym. – Niektórzy trafiają do SOC-u po trudnych wydarzeniach: byli gwałceni, bici, zamykani w więzieniach. Po czym od razu, znowu, trafiają za kraty – do SOC-u. Możesz mówić im tysiąc razy, że to ośrodek zamknięty – dla nich to jest więzienie. Wszyscy tak mówią: „więzienie”. Dla mnie też było. Ktoś mi powiedział, że przecież nie, bo nie byłem przestępcą. Żałowałem, bo w SOC-u jest gorzej. W więzieniu masz w celi choćby telewizor, a w SOC-u ani telefonu, ani internetu. Nie masz kontaktu z rodziną, bliskimi. I nie wiesz, kiedy to się skończy – pisze Darin Loka, tłumacz humanitarny, założyciel Stowarzyszenie Mova - język bez barier, uchodźca z południowego Kurdystanu. Publikacja została objęta patronatem honorowym Rzecznik Praw Dziecka Moniki Horna-Cieślak.