Kainattaki en küçük kara delik bile olağanüstü derecede yoğun ve büyük. En büyük olanların kütlesi ise hayal dahi edilemez. Eğer Dünya bir kara deliğin içine düşseydi, çapı bir inçin altında olurdu. Evrende Güneş sistemimizden ve dev Andromeda galaksisinden çok daha büyük kara delikler var.
NASA'nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi Kavramsal Görüntü Laboratuvarı tarafından kısa süre önce bir animasyon paylaşıldı. Video, bu büyüleyici kozmik nesnelerin devasa boyutları ve kütleleri hakkında bize fikir veriyor. Bir nesnenin kütlesi ne kadar fazlaysa çekim gücü de o kadar güçlü oluyor, bunu biliyoruz. Ancak kara delikler o kadar büyük ki ondan ışık bile kaçamıyor.
NASA'nın bu yeni animasyonu, süper kütleli kara deliklerdeki 'süper'i vurguluyor:
“Bu canavarlar, Samanyolumuz da dahil olmak üzere pek çok büyük galaksinin merkezinde gizleniyor ve Güneşimizden 100 bin ila on milyarlarca kat daha fazla kütleye sahip.”
Animasyon, 90 saniyeden biraz daha uzun ve artan büyüklükte 10 kara deliği gösteriyor.
Kara deliklerin gerçek (ve son derece nadir) görüntülerine veya sanatsal tasvirlerine baktığımızda aslında kendisini değil, etrafında hızla dönen son derece sıcak toz ve gazı; yani ‘akresyon diski’ adı verilen şeyi görebiliriz.
Kara delikler bir şeyleri yeme konusunda berbattır. Çok seçici yiyicilerdir.
Bu maddelerin bir kısmı kaçınılmaz olarak kara deliğin içine düşer ve bir daha geri dönmez. Büyük bir kısmı ise kozmosa geri püskürtülür, çünkü kara delikler galaktik malzemenin verimli tüketicileri değildir.
Rhode Island Üniversitesi'nden astrofizikçi ve kara delik araştırmacısı Douglas Gobeille, “Kara delikler bir şeyleri yeme konusunda berbattır. Çok seçici yiyicilerdir” diyor.
NASA videosundaki ilk kara deliklerden biri, Samanyolu galaksimizin merkezinde bulunan Sagittarius A* Güneş’in yaklaşık 4.3 milyon katı büyüklüğe sahip.
Kara delikler kötü, acımasız ya da korkutucu değiller. Onlar sadece... öyleler.
Video, Güneş'in 60 milyar katı kütleye sahip olan TON 618 ile sona eriyor; bilim insanları bu dev kara deliği ‘canavar’ olarak adlandırıyor.
Son derece büyük ve güçlü olsalar da kara deliklerden, özellikle uzak galakside olanlardan korkmak için bir neden yok.
Astrofizikçi Misty Bentz yaptığı açıklamada, “Bu şeyleri insanlaştırma eğilimindeyiz. Ama aslında kara delikler kötü, acımasız ya da korkutucu değiller. Onlar sadece... öyleler” diyor.
Mark Kaufman, Mashable'da bilim editörü.
