In een update op 21 februari om 21:30 op X (voorheen Twitter) meldde het Europees Ruimteagentschap dat zijn ERS-2 satelliet "boven de Noordelijke Stille Oceaan tussen Alaska en Hawaï" rond 23:17 opnieuw de aarde binnenkwam. In een aparte verklaring voegde het agentschap eraan toe dat "er geen schade aan eigendommen is gemeld".
Na bijna drie decennia in de ruimte, zal een satelliet met de lengte van een bus binnenkort recht op de aarde neerstorten.
Toch geen TIE-Fighter
Het ERS-2 ruimtevaartuig van de Europese ruimtevaartorganisatie, dat in 2011 met pensioen ging, verliest op natuurlijke wijze hoogte terwijl het in de atmosfeer van onze planeet neerstort, waar de 11,8 meter hoge satelliet uiteindelijk uit elkaar zal vallen. Andere satellieten hebben onlangs beelden gemaakt van ERS-2 - met zijn grote zonnepanelen en instrumenten die eruit zien als een dreigende Keizerlijke TIE-gevechtsvliegtuig uit Star Wars — dat gelukkig zal opbranden als het de atmosfeer bereikt.
"De meeste van deze stukken zullen volledig opbranden," legde de ruimtevaartorganisatie online uit. "De risico's die gepaard gaan met het opnieuw binnenkomen van satellieten vanuit de ruimte zijn erg laag."
Vanaf 20 februari verwachtte ESA dat de terugkeer en het opbranden van het grote ruimteschip zou plaatsvinden om 01:53 op 21 februari 2024, met een onzekerheid van plus of min 7,48 uur. Het agentschap zal updates geven op zijn website. (Een exacte voorspelling is moeilijk omdat de terugkeer van een satelliet afhankelijk is van de dichtheid van de atmosfeer, die fluctueert op basis van de activiteit van de zon.)
Het ruimtevaarttechnologiebedrijf HEO Robotics, dat sensoren en camera's aan boord van satellieten gebruikt om de status en gezondheid van ruimtevaartuigen in een baan om de aarde te controleren, maakte de onderstaande beelden voor de Britse ruimtevaartorganisatie (die lid is van de Europese ruimtevaartorganisatie).
Lees ook: Water ontdekt op asteroïden... door een mislukte NASA-missie?
Waarom satellieten op de aarde neerstorten
Het is normaal en noodzakelijk dat satellieten die niet meer werken naar de aarde storten.
In het geval van ERS-2 spendeerde ESA de laatste brandstof van het grote ruimteschip om het in 2011 naar een lagere hoogte (573 kilometer) te brengen, waar het niet tegen andere satellieten zou botsen. Wetenschappers van het agentschap verwachtten dat het uiteindelijk binnen 15 jaar weer terug zou komen naar de Aarde, en nu is het zover.
"Deorbiting van satellieten aan het einde van hun levensduur en ervoor zorgen dat ze de atmosfeer van de aarde weer binnenkomen, is een fundamenteel instrument om onze drukke ruimtesnelwegen vrij te houden van vervallen, rondslingerende satellieten, om zo botsingen in een baan om de aarde te voorkomen en het ontstaan van verder ruimteschroot te beperken," legde het agentschap uit.
Lees ook: De zon heeft gigantische vlekken die je zo maar zou kunnen zien
Credit: ESARuimteafval
Ruimteafval een groeiend probleem. Vandaag de dag moeten ruimtevaartuigen al manoeuvreren om botsingen met ander ruimtepuin te voorkomen. In november 2021 dwongen dreigende brokstukken van een Chinese wapentest in 2007 NASA om het ruimtestation te verplaatsen. In 2022 werd het station opnieuw verplaatst om ruimteafval te ontwijken. De VS, Rusland en China hebben allemaal satellieten in de ruimte vernietigd, wat als resultaat wolken van ruimteafval met tot wel duizenden traceerbare fragmenten achterliet.
Zodra een ruimtevaartuig onder een hoogte van ongeveer 1900 kilometer boven de aarde komt, valt het langzaam maar zeker de atmosfeer in en verbrandt het, een proces dat atmosferische weerstand wordt genoemd. In het ideale geval worden afgedankte satellieten en ruimtevaartuigen zo beheerd dat de atmosferische weerstand deze brokstukken, waarvan sommige behoorlijk groot zijn, op natuurlijke wijze verwijdert uit de steeds vollere baan van onze planeet.
Gelukkig vallen de brokstukken die niet verbranden waarschijnlijk in de oceaan (de oceanen bedekken meer dan 70 procent van het aardoppervlak). En het risico op letsel is bijzonder klein. "Het jaarlijkse risico dat een mens gewond raakt door ruimtepuin is minder dan 1 op 100 miljard," legt ESA uit. Dat is "(ongeveer) 65.000 keer lager dan het risico om door de bliksem getroffen te worden", aldus het agentschap. Geen reden tot paniek dus. En helaas ook geen TIE-Fighter in de achtertuin.
