KI-pact

De AI-wet is op 1 augustus 2024 in werking getreden. Sommige bepalingen van de AI-wet zijn reeds volledig van toepassing. Sommige vereisten voor AI-systemen met een hoog risico en andere bepalingen zullen echter pas van toepassing zijn aan het einde van een overgangsperiode (d.w.z. de tijd tussen de inwerkingtreding en de datum van toepassing).

In dit verband bevordert de Commissie het AI-pact en streeft zij naar de vrijwillige toezegging van de sector om te anticiperen op de AI-verordening en te beginnen met de uitvoering van de vereisten ervan vóór de wettelijke termijn. Om deelnemers te verzamelen, werd in november 2023 de eerste oproep tot het indienen van blijken van belangstelling gelanceerd, waarop meer dan 550 organisaties van verschillende omvang, sectoren en landen hebben gereageerd. Het AI-bureau is sindsdien begonnen met de ontwikkeling van het AI-pact, dat is opgebouwd rond twee pijlers:

• Pijler I fungeert als toegangspoort tot het netwerk van het AI-pact (de organisaties die belangstelling hebben getoond voor het pact), moedigt de uitwisseling van beste praktijken aan en verstrekt praktische informatie over het uitvoeringsproces van de AI-verordening; 

• Pijler II moedigt aanbieders en exploitanten van AI-systemen aan om zich in een vroeg stadium voor te bereiden en maatregelen te nemen met het oog op de naleving van de in de wetgeving vastgestelde vereisten en verplichtingen. 

Pijler I: verzamelen en uitwisselen met het netwerk van het KI-pact

In het kader van pijler I dragen de deelnemers bij aan de totstandbrenging van een samenwerkingsgemeenschap door hun ervaringen en kennis te delen. Dit omvat door het AI-bureau georganiseerde workshops die de deelnemers een beter inzicht verschaffen in de AI-verordening, hun verantwoordelijkheden en de wijze waarop zij zich kunnen voorbereiden op de uitvoering ervan. Het AI Office kan op zijn beurt inzichten verzamelen in best practices en uitdagingen waarmee de deelnemers worden geconfronteerd.

In deze context kunnen deelnemers best practices en intern beleid delen die van nut kunnen zijn voor anderen in hun nalevingstraject. Afhankelijk van de voorkeuren van de deelnemers kunnen deze beste praktijken ook online worden gepubliceerd op een platform waar het AI-bureau informatie zal delen over het uitvoeringsproces van de AI-verordening.

Pijler II: faciliteren en communiceren van bedrijfstoezeggingen

Het doel van deze pijler is een kader te bieden om de vroegtijdige uitvoering van sommige maatregelen van de AI-verordening te bevorderen. Dit initiatief moedigt organisaties aan om proactief de processen en praktijken bekend te maken die ze implementeren om te anticiperen op naleving. Met name bedrijven die AI-systemen aanbieden of uitrollen, kunnen hun vrijwillige verbintenissen op het gebied van transparantie en vereisten met een hoog risico aantonen en delen en zich in een vroeg stadium voorbereiden op de uitvoering ervan. 

De toezeggingen hebben de vorm van toezeggingen die “verbintenissen” zijn. Deze toezeggingen bevatten concrete maatregelen (gepland of in uitvoering) om te voldoen aan de verschillende vereisten van de AI-verordening en bevatten een tijdschema voor de vaststelling ervan. Dergelijke verbintenisverklaringen kunnen ook de vorm aannemen van incrementele doelstellingen.

Ondertekening van de toezeggingen

Op 25 september heeft de Commissie belangrijke belanghebbenden uit de sector in Brussel bijeengeroepen om de eerste ondertekenaars van de toezeggingen te vieren. Tot op heden hebben meer dan 100 bedrijven de toezeggingen ondertekend, waaronder multinationale ondernemingen en Europese kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) uit verschillende sectoren, waaronder IT, telecom, gezondheidszorg, bankwezen, automotive en luchtvaart. De volledige lijst wordt hieronder weergegeven.

In de vrijwillige toezeggingen van het AI-pact van de EU worden deelnemende bedrijven opgeroepen zich te verbinden tot ten minste drie kernacties: 

• Vaststelling van een AI-governancestrategie om het gebruik van AI in de organisatie te bevorderen en toe te werken naar toekomstige naleving van de AI-verordening
• Vaststellen en in kaart brengen van AI-systemen die in het kader van de AI-verordening waarschijnlijk als AI-systemen met een hoog risico worden aangemerkt
• Bevordering van het bewustzijn en de geletterdheid van het personeel op het gebied van AI, met het oog op een ethische en verantwoorde ontwikkeling van AI

Naast deze kernverbintenissen worden bedrijven aangemoedigd om verdere verbintenissen aan te gaan, zoals voorgesteld in het AI-pact. Deze moeten worden afgestemd op hun activiteiten, waaronder het waarborgen van menselijk toezicht, het beperken van risico’s en het transparant etiketteren van bepaalde soorten door AI gegenereerde inhoud, zoals deepfakes.

De tekst van de toezeggingen (.pdf), oorspronkelijk opgesteld door het AI Office, werd gedeeld met de relevante belanghebbenden in het netwerk van het AI-pact om feedback en inzichten te verzamelen. Als gevolg daarvan weerspiegelt de definitieve versie van de toezeggingen de input die van belanghebbenden is ontvangen. Deze toezeggingen zijn niet juridisch bindend en leggen geen wettelijke verplichtingen op aan deelnemers. Bedrijven kunnen deze op elk moment ondertekenen totdat de AI-wet volledig van toepassing is. 

Deelnemende ondernemingen zullen worden uitgenodigd om twaalf maanden na de bekendmaking van hun toezeggingen publiekelijk verslag uit te brengen over hun vorderingen. Het primaire doel van het rapport is om inzicht en transparantie te bieden in de vooruitgang die is geboekt bij het nakomen van deze toezeggingen.

De Commissie werkt samen met de deelnemers en ondersteunt hen bij:

• het tot stand brengen van een gemeenschappelijke visie op de doelstellingen van de AI-verordening

• het nemen van concrete maatregelen om de toekomstige uitvoering van de AI-verordening te begrijpen, aan te passen en voor te bereiden (bv. interne processen opbouwen, personeel voorbereiden en AI-systemen zelf beoordelen)

• het delen van kennis en het vergroten van de zichtbaarheid en geloofwaardigheid van de waarborgen die zijn ingevoerd om betrouwbare AI aan te tonen

• vergroten van het vertrouwen in KI-technologieën

Het pact stelt koplopers en ambitieuze deelnemers in staat om hun oplossingen te testen en te delen met de bredere gemeenschap.

Interesse om een actieve stakeholder te zijn in het AI Pact? Doe mee met het initiatief! Het staat open voor alle belanghebbenden.

Heeft uw organisatie al interne richtlijnen of processen opgesteld om het ontwerp, de ontwikkeling en het gebruik van betrouwbare AI-systemen te waarborgen? Deel en test ze met de AI Pact-community!